Αν αναζητάς έναν διαφορετικό προορισμό για να γιορτάσεις τις Απόκριες, με μουσική, φαγητό και χαμένα μέσα στον χρόνο έθιμα, τότε αξίζει να κάνεις μια εκδρομή στα Ιωάννινα.
Όπως κάθε περιοχή στην Ελλάδα, έτσι και τα Γιάννενα έχουν τα δικά τους έθιμα για να γιορτάσουν τις Απόκριες. Έθιμα συνδεδεμένα με τις παραδόσεις της περιοχής, που χάνονται στα βάθη των αιώνων και αναβιώνουν κάθε χρόνο με ξεχωριστό τρόπο. Οι «Τζαμάλες», ένα έθιμο διαφορετικό και με μεγάλη ιστορία, είναι μια καλή αφορμή για να βρεθεί κάποιος στο καμάρι της Ηπείρου το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας.
Οι Τζαμάλες στα Γιάννενα
Οι Τζαμάλες είναι ο ιδιότυπος συνοικιακός εορτασμός της αποκριάς που αναβιώνει κάθε χρόνο στα Γιάννενα. Στην πλατεία της κάθε συνοικίας μέσα σε έναν κύκλο από άμμο, τοποθετούνται κούτσουρα και μικροί κορμοί δέντρων και ανάβεται φωτιά που καίει μέχρι το πρωί της Καθαράς Δευτέρας. Γύρω από τις τζαμάλες, στήνεται ένα μεγάλο ολονύκτιο γλέντι με χορό, κρασί και ζεστή φασολάδα. Οι μεταμφιεσμένοι χορεύουν γύρω τους, σε διπλές και τριπλές σειρές μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Οι συνοικίες έτσι συναγωνίζονται για το ποια γειτονιά θα κάνει την καλύτερη αποκριάτικη γιορτή.
Κάθε γειτονιά της πόλης και κάθε χωριό του Νομού Ιωαννίνων έχει τη δική του τζαμάλα. Οι πιο δημοφιλείς τζαμάλες είναι της Καραβατιάς, του Κάστρου, στα Λακκώματα, στα Πλατανάκια και στη Λούτσα. Η δημοφιλέστερη για τους επισκέπτες και τους ντόπιους είναι η φωτιά μέσα στο κάστρο. Από νωρίς το απόγευμα μέχρι αργά το βράδυ, οι νέες και οι νέοι χορεύουν αρχικά παραδοσιακούς χορούς και αργότερα μετατρέπουν την περιοχή σε υπαίθριο κλαμπ. Πέρα από τη φωτιά του κάστρου, αξίζει μια βόλτα και στις άλλες φωτιές. Άλλωστε σχεδόν όλες είναι σε κοντινές αποστάσεις με τα πόδια.
Τι να κάνετε στα Γιάννενα
Γιάννενα όμως δεν είναι μόνο οι τζαμάλες. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας προσφέρεται για εξερεύνηση της πρωτεύουσας της Ηπείρου, μιας πόλης που συνδυάζει την ιστορία και τις παραδόσεις με τη διασκέδαση και τη νυχτερινή ζωή. Στα Γιάννενα υπάρχουν τόσες επιλογές που δεν θα αφήσουν ώρα κενή για το τριήμερο σου.
Λίμνη Ιωαννίνων
Μια βόλτα δίπλα στη λίμνη των Ιωαννίνων είναι ο ιδανικός τρόπος για να ξεκινήσεις να ανακαλύπτεις την πόλη. Κάνε μια στάση για καφέ στις παραδοσιακές καφετέριες με θέα τη λίμνη Παμβώτιδα, μία από τις ελάχιστες αστικές λίμνες της χώρας. Αφού απολαύσεις τη θέα, στη συνέχεια μπορείς να περπατήσεις κατά μήκος του μεγάλου πεζοδρομίου στην παραλίμνια οδό. Είναι η πιο δημοφιλής ίσως περιοχή για τους επισκέπτες, αλλά και ο δρόμος που φιλοξενεί χιλιάδες κατοίκους όλο τον χρόνο για να κάνουν τη βόλτα τους.
Νησάκι
Μετά τη βόλτα κατά μήκος της λίμνης, ήρθε η ώρα να πάρεις το καραβάκι και να βρεθείς σε ένα από τα ελάχιστα κατοικημένα νησιά λιμνών της Ευρώπης - ένα νησί χωρίς όνομα! Το λένε «νησί της λίμνης» ή «νησάκι των Ιωαννίνων» και έχει περίπου 250 κατοίκους, μία κοινότητα κυρίως ψαράδων. Είναι επίσημα ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός, καθώς μεταξύ άλλων είναι χτισμένος ακολουθώντας ευλαβικά την παραδοσιακή ηπειρώτικη αρχιτεκτονική με τις χαρακτηριστικές στέγες από σχιστόλιθο.
Αν και μικρό, το νησί έχει επτά μοναστήρια. Πέρα από τα μοναστήρια, το νησάκι έχει τη δική του ξεχωριστή ιστορία και αφορά τον Αλή Πασά. Το 1820, ο Αλή Πασάς ήρθε σε ρήξη με τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄με αποτέλεσμα να σταλεί εναντίον του ο Χουρσίτ Μεχμέτ Πασάς που πολιόρκησε τα Ιωάννινα. Ο Αλή είχε τοποθετήσει στο νησί, φρουρά χιλίων Αλβανών με αποτέλεσμα αυτό να βομβαρδιστεί από τον Χουρσίτ και να υποστεί μεγάλες καταστροφές. Τον Ιανουάριο του 1822, ο Αλή και ενώ πλέον είχε νικηθεί, κατέφυγε στο νησί, στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα όπου και δολοφονήθηκε. Μάλιστα, στο νησάκι υπάρχει και το μουσείο του Αλή Πασά. Αξίζει να το επισκεφτείς και στη συνέχεια να απολαύσεις ένα τσίπουρο στις παραδοσιακές ταβέρνες του νησιού. Και όλα αυτά με την ησυχία σου, αφού καραβάκι για το νησάκι έχει σχεδόν κάθε μισή ώρα.
Κάστρο Ιωαννίνων
Ένα χωριό μέσα στην πόλη. Το Κάστρο των Ιωαννίνων είναι η οχυρωμένη παλιά πόλη των Ιωαννίνων. Η σημερινή οχύρωση ανοικοδομήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Αλή Πασά στην ύστερη οθωμανική περίοδο, αλλά ενσωματώνει επίσης προϋπάρχουσες βυζαντινές κατασκευές. Είναι χτισμένο στη δυτική όχθη της λίμνης Παμβώτιδας σε μικρή βραχώδη χερσόνησο, στα δύο υψώματα της οποίας διαμορφώνονται ισάριθμες ακροπόλεις. Οι κάτοικοι του Κάστρου κατάφεραν να διατηρήσουν τον οικιστικό χαρακτήρα και μια βόλτα μέσα στα πλακόστρωτα σοκάκια μεταφέρει τον επισκέπτη νοερά σε μια άλλη εποχή, όταν ο Αλή Πασάς διαφέντευε όχι μόνο στα Ιωάννινα, αλλά και σε όλη την Ήπειρο. Η ακρόπολη του Ιτς Καλέ με το Φετιχέ Τζαμί του 18ου αιώνα, με τον τάφο του Αλή Πασά, ο πύργος του Βοημούνδου, το Μουσείο Αργυροτεχνίας και το Βυζαντινό Μουσείο όπως και το μεγαλοπρεπές Σουφαρί Σεράι, όπου λειτουργούσε η σχολή ιππικού του Αλή Πασά και σήμερα στεγάζει το κτίριο του Γ.Α.Κ. – Ιστορικού Αρχείου Ηπείρου, είναι κάποια από τα μνημεία που θα δει ο επισκέπτης.
Σπήλαιο Περάματος
Το Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων βρίσκεται μόλις πέντε χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων, στο ομώνυμο προάστιο Πέραμα, επάνω στο λόφο Γορίτσα. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αποτελείται από πολλές διαδοχικές αίθουσες και διαδρόμους με σταλακτίτες, σταλαγμίτες, κουρτίνες και εντυπωσιακές κολώνες σε συμπλέγματα. Το 1956 βρέθηκαν απολιθωμένα δόντια και οστά της αρκούδας των σπηλαίων. Καταλαμβάνει έκταση 14.800 τ.μ. και η επισκέψιμη διαδρομή είναι συνολικά 1.100 μέτρα, ενώ η θερμοκρασία παραμένει σταθερή στους 18°C. Κάποια μέρη του σπηλαίου είναι φωτισμένα με διάφορους χρωματισμούς, προσφέροντας ένα εντυπωσιακό θέαμα. Επίσης, κάπου στη διαδρομή υπάρχει και μια μικρή λιμνούλα, όπου γυρίστηκαν σκηνές για την ταινία «Αστέρω» με την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Η ξενάγηση διαρκεί 45 λεπτά και το εισιτήριο κοστίζει 7 ευρώ.