Πνιγμένα στο πράσινο και χτισμένα με πέτρα, αυτά τα ήσυχα χωριά του Ζαγορίου είναι ιδανικά για χαλαρωτικές αποδράσεις γεμάτες εικόνες φύσης και παράδοσης.
Το φθινόπωρο έρχεται και μαζί του φτάνει η ώρα να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της ορεινής Ελλάδας. Αν αναζητάτε ήσυχα ορεινά χωριά, χτισμένα με πέτρα και φωλιασμένα μέσα σε μια μαγευτική φύση, για να αφήσετε πίσω σας τη φασαρία της πόλης, τότε τα Ζαγοροχώρια είναι μία από τις καλύτερες επιλογές. Διαλέξαμε και σας προτείνουμε 4 χαμηλών τόνων χωριά στην περιοχή, με όμορφη παραδοσιακή αρχιτεκτονική και υπέροχα τοπία που υπόσχονται πραγματική χαλάρωση.
Δίκορφο
Πάπιγκο, Αρίστη και Μονοδένδρι είναι μερικά από τα διασημότερα χωριά του Ζαγορίου, αλλά αν θέλετε να βγείτε εκτός πεπατημένης, αξίζει να εξερευνήσετε και μερικά λιγότερο γνωστά αλλά πανέμορφα χωριά της περιοχής, όπως το Δίκορφο. Χτισμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Μιτσικέλι, ανάμεσα σε πυκνό δάσος από έλατα, οξιές και βελανιδιές, αυτό το χωριό είναι ένας παράδεισος ηρεμίας, μόλις 35 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων. Οι παραδοσιακές κατοικίες και τα αρχοντικά του χωριού έχουν χτιστεί με πέτρα και μαύρη πλάκα, ενώ έχουν διακοσμηθεί με τα έργα των Χιοναδιτών ζωγράφων.
Στην όμορφη πλατεία του χωριού δεσπόζει το παλιό σχολείο - αρρεναγωγείο, ο τεράστιος πλάτανος με την πέτρινη βρύση και η εκκλησία του Αγίου Μηνά του Αιγυπτίου με το εντυπωσιακό καμπαναριό που χρονολογείται από το 1896. Αξίζει να ανεβείτε στο ξωκλήσι του Αι Γιάννη, που βρίσκεται σε λόφο πάνω από το χωριό, για να απολαύσετε τη φανταστική θέα. Επίσης, κοντά στο χωριό υπάρχουν τα γεφύρια του καπετάν-Αρκούδα, του Στάθη (1906) και της Σιάμαινας.
Καπέσοβο
Το Καπέσοβο, σε απόσταση περίπου 43 χλμ. από τα Ιωάννινα, είναι ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα χωριά του Ζαγορίου, ιδανικό για όσους αναζητούν ήρεμες αποδράσεις. Ένα ορεινό ησυχαστήριο περιτριγυρισμένο από την άγρια φύση της Ηπείρου. Εδώ θα εισπνεύσετε τον καθαρό αέρα του βουνού στα 1.120 μέτρα υψόμετρο, θα απολαύσετε τη βόλτα σας στα πέτρινα καλντερίμια και θα θαυμάσετε τα αρχοντικά με την παραδοσιακή ζαγορίσια αρχιτεκτονική. Κάντε μια στάση στην πλατεία του χωριού για να απολαύσετε τον καφέ σας, γλυκό ή μεζέδες στο παραδοσιακό καφενείο «Μεζαριά» που βρίσκεται εκεί.
Καθώς χαζεύετε τη θέα, το βλέμμα σας θα πέσει σε ένα όμορφο κτήριο. Πρόκειται για την Πασχάλειο Σχολή, η οποία ολοκληρώθηκε το 1861 και ήταν δωρεά δύο επιφανών κατοίκων, του Κωνσταντίνου και του Παύλου Πασχάλη. Ήταν η μεγαλύτερη σχολή του Ζαγορίου και λειτουργούσε μέχρι και το 1985. Η Πασχάλειος Σχολή οφείλει τη φήμη της στη βιβλιοθήκη της και κυρίως στο γνήσιο αντίτυπο της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου που φυλάσσεται εκεί. Σήμερα ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού διαμόρφωσε το ισόγειο σε λαογραφικό μουσείο που αναπαριστά μια παραδοσιακή ζαγορίσια κατοικία. Το Καπέσοβο, όμως, φημίζεται και για τους ζωγράφους - αγιογράφους του, γνωστούς ως «μπογάδες», οι οποίοι κόσμησαν κατά τον 18ο και 19ο αιώνα δεκάδες ναούς στην Ήπειρο. Μια επίσκεψη στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1793) που βρίσκεται εδώ, αποδεικνύει περίτρανα τη σπουδαιότητα της τέχνης τους.
Βραδέτο
Χτισμένο στις νοτιοδυτικές πλαγιές της Τύμφης, αυτό το γαλήνιο και απομακρυσμένο χωριό, που απέχει περίπου 50 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων, περιβάλλεται στην κυριολεξία από το εντυπωσιακό φαράγγι του Βίκου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.340 μ. και θεωρείται το ψηλότερο από όλα τα χωριά του Ζαγορίου. Η διασταύρωση μετά το Καπέσοβο οδηγεί σε αυτό, μετά από διαδρομή 9 χλμ. και δεν υπάρχει άλλη οδική σύνδεση με τα υπόλοιπα χωριά εκτός από τον δρόμο αυτό.
Το χωριό έχει απέραντη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις, ενώ κοντά του υπάρχει η θέση Μπελόη απ' όπου έχεις όλη τη χαράδρα του Βίκου στα πόδια σου. Για αυτό το λόγο είναι γνωστό και ως το «μπαλκόνι» του Ζαγοριού. Έως τη δεκαετία του '70, η μοναδική σύνδεση του χωριού με τον «έξω» κόσμο, υπήρξε η περίφημη σκάλα του με τα 1.100 λιθόστρωτα σκαλοπάτια. Η πέτρινη αυτή κατασκευή συνολικού μήκους 1.200 μέτρων αποτελούσε την είσοδο και έξοδο από το χωριό και οδηγούσε στο γειτονικό Καπέσοβο, ενώ χρειάστηκε 20 ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί. Σήμερα, αυτό το καλντερίμι προσφέρει μία εκπληκτική πεζοπορική διαδρομή με τη θέα στη γύρω περιοχή να εντυπωσιάζει.
Νεγάδες
Χτισμένοι στην κατάφυτη πλαγιά ενός λόφου, σε υψόμετρο 1.060 μέτρων, οι Νεγάδες, παλιό αρχοντοχώρι του κεντρικού Ζαγορίου, περιμένουν τους ταξιδιώτες που αναζητούν ένα ορεινό καταφύγιο αρμονίας, παράδοσης και φύσης. Ο οικισμός χρονολογείται από το 1312. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ανέπτυξε έναν αξιόλογο πολιτισμό και ανέδειξε πολλούς ευεργέτες που πρόκοψαν στην Μολδαβία, τη Βλαχιά ,την Αυστρία και τη Ρωσία. Τα σκουρόχρωμα σπίτια και τα ψηλά αρχοντικά γύρω από την πλατεία θυμίζουν και σήμερα τα χρόνια της ακμής του χωριού.
Στο κέντρο του χωριού στέκει επιβλητικός ο τρισυπόστατος ναός του Αγίου Γεωργίου, τρίκλιτη βασιλική με τρεις Αγίες τράπεζες και τρεις ωραίες πύλες. Είναι το πιο ενδιαφέρον αξιοθέατο του χωριού και μία από τις σημαντικότερες εκκλησίες της Ηπείρου. Ο ναός με το ψηλό καμπαναριό χτίστηκε το 1795 από τον έμπορο Χατζή-Μάνθο Γκίνη και διαθέτει περίτεχνο τέμπλο διακοσμημένο με χρυσό επίστρωμα και θαυμάσιες αγιογραφίες και τοιχογραφίες. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι αγιογραφίες που εικονίζουν αρχαίους φιλόσοφους. Αξιοθέατο αποτελούν και τα δύο γεφύρια που χτίστηκαν το 1800 και βρίσκονται κάτω από το χωριό.
Βοβούσα
Η Βοβούσα (ή Βωβούσα) είναι το πιο απομακρυσμένο χωριό της ανατολικής πλευράς του Ζαγορίου. Είναι ένα από τα χωριά κρυφά - «διαμάντια» των Ιωαννίνων και μία από τις εισόδους προς τον Εθνικό Δρυμό της Βάλια Κάλντα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μέτρων και απέχει 77 χλμ. από τα Ιωάννινα. Μέσα από το χωριό περνάει ο ποταμός Αώος, ο οποίος το χωρίζει στα δύο. Το σκηνικό είναι παραμυθένιο όλες τις εποχές, με τον ποταμό να κόβει στα δύο το χωριό, ενώ ολόγυρα απλώνονται δάση με οξιές, έλατα και μαυρόπευκα.
Το χωριό κοσμείται στο κέντρο του με ένα από τα ωραιότερα μονότοξα πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου. Χτίστηκε το 1748 από τον Αλέξιο Μήσιο και έχει αναγνωριστεί ως νεότερο αρχαιολογικό μνημείο. Η Βοβούσα είναι γνωστή για το καλοκαιρινό φεστιβάλ της, το οποίο είναι αφιερωμένο στην προστασία του περιβάλλοντος και περιλαμβάνει διάφορες εκδηλώσεις, εργαστήρια, ομιλίες, παραστάσεις και εξορμήσεις.
