Ένα χωριό-πρότυπο που έχει πολλά να δείξει στον ταξιδιώτη.
Σε απόσταση 15 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου και μόλις 7 χλμ. από το μινωικό ανάκτορο της Κνωσού, βρίσκεται ένας από τους ωραιότερους και πιο φημισμένους οικισμούς της Κρήτης, οι Αρχάνες.
Το πολύχρωμο αυτό χωριό, που είναι χτισμένο σε υψόμετρο 380 μέτρων, στο βορειοανατολικό άκρο της κοιλάδας του Γιούχτα, έχει βραβευτεί σε διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση, όσον αφορά την οικιστική του ανάπτυξη. Τα σπίτια έχουν αναπαλαιωθεί με τέχνη και μεράκι και διατηρείται ο παραδοσιακός του χαρακτήρας.
Το ανοιχτό γκριζοπράσινο χρώμα των γύρω ελαιώνων κάνει μια υπέροχη αντίθεση με τα σπίτια του χωριού που είναι βαμμένα σε ζωηρά χρώματα.
Η βόλτα στον παραδοσιακό οικισμό με τα λιθόστρωτα σοκάκια, τα καλοδιατηρημένα σπίτια και τις ολάνθιστες αυλές, είναι απολαυστική. Στις Αρχάνες υπάρχουν ενδιαφέροντα μουσεία για να ανακαλύψεις την ιστορία της περιοχής (Λαογραφικό, Αρχαιολογικό, Κρητικής Ιστορίας και Παράδοσης), ωραία μαγαζιά με χειροτεχνίες και τοπικά προϊόντα και ταβέρνες για να δοκιμάσεις αυθεντικές κρητικές γεύσεις μαζί με το φημισμένο ντόπιο κρασί.
Στις Αρχάνες ανακαλύφθηκε ένα από τα αρχαιότερα πατητήρια στον κόσμο και η περιοχή εξακολουθεί να παράγει εκλεκτό κρασί. Επίσης, εδώ παράγεται και εξαιρετικό ελαιόλαδο. Αξίζει μια στάση στην αναπαλαιωμένη «Φάμπρικα Ελένη» στην Τουρκογειτονιά, όπου μπορείς να μάθεις τα πάντα για τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής ελαιόλαδου.
Γύρω από το χωριό, μια υπέροχη φύση σε καλεί να σε καλεί να την περπατήσεις, να τη μυρίσεις, να την εξερευνήσεις. Οι λάτρεις της πεζοπορίας μπορούν να ανέβουν στον λόφο του Φουρνιού με το μινωικό νεκροταφείο και να περπατήσουν στα μονοπάτια του Γιούχτα, του ιερού βουνού των Μινωιτών.
