Ταξιδεύουμε στις λίμνες της Φλώρινας και ανακαλύπτουμε μαγικούς υδάτινους κόσμους, ονειρικά τοπία και χωριά σαν σκηνικά ταινίας.
Πλάβες που εμφανίζονται ξαφνικά μέσα από την ομίχλη, σμήνη πουλιών, ατελείωτοι καλαμιώνες, υγρά λιβάδια, νησάκια και χωριά που αποπνέουν μια απέραντη ηρεμία και μια γαλήνη. Οι βόλτες στις λίμνες της Φλώρινας αποκαλύπτουν μοναδικές εικόνες και καλά κρυμμένους θησαυρούς. Όποια εποχή κι αν επιλέξετε τις επισκεφθείτε, θα βρεθείτε μπροστά σε εικόνες που θα σας μείνουν αξέχαστες.
Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα
Ένα ταξίδι που πρέπει να κάνετε τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σας. Στα βορειοδυτικά σύνορα της Ελλάδας, οι Πρέσπες είναι ένα σπουδαίο οικοσύστημα που προσφέρει την ευκαιρία για μια αξέχαστη απόδραση στη φύση. Αποδημητικά πουλιά και νεροβούβαλοι, ατελείωτοι καλαμιώνες, αρχαίοι οικισμοί, ψαροχώρια, βυζαντινά ασκηταριά, εικόνες ξεπερνούν κάθε φαντασία.
Η Μεγάλη Πρέσπα βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μ., έχει μέγιστο βάθος 50 μ. και καλύπτει έκταση 288 τ.χλμ., ενώ η Μικρή Πρέσπα έχει έκταση 44 τ.χλμ. Οι λίμνες προστατεύονται από τη συνθήκη Ραμσάρ, ως ένας από τους δέκα Ελληνικούς Υγρότοπους Διεθνούς Σημασίας και από το 1974 έχουν χαρακτηριστεί ως Εθνικός Δρυμός.
Ίσως η πιο χαρακτηριστική εικόνα από τη Μικρή Πρέσπα είναι το νησάκι Άγιος Αχίλλειος, το δεύτερο κατοικημένο νησί σε λίμνη της Ελλάδας, μετά το νησί των Ιωαννίνων. Θα το προσεγγίσετε μέσω μιας πλωτής πεζογέφυρας μήκους 650 μ., η οποία κατασκευάστηκε το 2000. Ο ομώνυμος οικισμός είναι χτισμένος σε υψόμετρο 853 μ., μέσα στη λίμνη. Στο νησί θα βρείτε παραδοσιακό ξενώνα και εστιατόριο.
Στο χωριό Άγιος Γερμανός βρίσκεται το κέντρο ενημέρωσης για τον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών, όπου μπορείτε να ενημερωθείτε για τον σπάνιο υγρότοπο. Το χωριό που είναι σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές του Βαρνούντα, μοιάζει σαν να έχει βγει από σκηνικό ταινίας. Στον Άγιο Γερμανό θα βρείτε ξενώνες και ταβέρνες που σερβίρουν φασολάδα, γριβάδι της λίμνης, αποξηραμένα τσιρόνια και άλλες νοστιμιές. Αξίζει να επισκεφθείτε, επίσης, το χωριό Ψαράδες, που έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Χτισμένο σε ένα φυσικό φιόρδ της μεγάλης λίμνης θυμίζει νησιώτικο οικισμό.
Ζάζαρη
Η μικρή λίμνη Ζάζαρη αποτελεί ένα από τα (σχετικά) άγνωστα «διαμάντια» της Φλώρινας. Είναι μία από τις τέσσερις λίμνες που σχηματίζονται ανάμεσα στα βουνά Βέρνο, Βέρμιο, Βόρα και Άσκιο, μαζί με τις Βεγορίτιδα, Χειμαδίτιδα και Πετρών, αλλά και ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Βόρειας Ελλάδας, ο οποίος ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Η λίμνη Ζάζαρη απέχει 43 χλμ. από τη Φλώρινα και βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα νότια του χωριού Αετού. Έχει μικρή έκταση, περίπου δύο τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο βάθος περίπου 4,5 μέτρα και βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων. Τον χειμώνα, συχνά η λίμνη παγώνει.
Η Ζάζαρη ενδείκνυται για παρατήρηση πουλιών, καθώς στα νερά της βρίσκουν καταφύγιο δεκάδες είδη πτηνών, μεταξύ των οποίων πολλά είδη ερωδιών και σπάνια αρπακτικά όπως ο χρυσαετός, ο θαλασσαετός και η αετογερακίνα. Μπορείτε όμως να απολαύσετε και άλλες δραστηριότητες, όπως βόλτα με ποδήλατο στην περίμετρο της λίμνης, ποδηλασία βουνού, ιππασία και πεζοπορία. Στις ανατολικές όχθες της λίμνης βρίσκεται ο οικισμός του Λιμνοχωρίου. Κοντά στη λίμνη είναι και τα χωριά Βαλτόνερα, Ανάργυροι και Σκλήθρο.
Χειμαδίτιδα
Η λίμνη Χειμαδίτιδα βρίσκεται στο νότιο τμήμα της περιφερειακής ενότητας Φλώρινας, κοντά στα σύνορα με την Κοζάνη. Έχει έκταση 10,8 τ.χλμ. και βρίσκεται σε υψόμετρο 593 μέτρων, σε απόσταση 2 χλμ. από τη Ζάζαρη. Το μέσο βάθος της είναι 1 μέτρο και το μέγιστο βάθος της είναι τα 3,5 μέτρα. Τροφοδοτείται από την κοντινή λίμνη Ζάζαρη και αυτή με τη σειρά της τροφοδοτεί με κανάλι την λίμνη Πετρών. Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η δημιουργία της λίμνης σχετίζεται με γεωλογικά φαινόμενα κατά την περίοδο των παγετώνων όταν όλη η ευρύτερη περιοχή ήταν καλυμμένη από πάγους.
Η Χειμαδίτιδα οφείλει την ονομασία της στο γεγονός ότι υπήρξε τόπος χειμαδιών καθώς χάρη στο ήπιο κλίμα που διαμορφώνεται γύρω από την λίμνη, ξεχειμώνιαζαν σε αυτή οι κτηνοτρόφοι των γύρω ορεινών περιοχών. Η λίμνη αποτελεί σήμερα πολύ σημαντικό οικοσύστημα και είναι ο σημαντικότερος τόπος αναπαραγωγής της βαλτόπαπιας που θεωρείται απειλούμενο είδος.
Βεγορίτιδα
Η λίμνη Βεγορίτιδα ανήκει διοικητικά στους νομούς Πέλλας και Φλώρινας και είναι η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση της Ελλάδας. Η λίμνη έχει έκταση 54,31 τ.χλμ., μέγιστο μήκος 14,8 τ.χλμ., μέγιστο πλάτος 6,9 τ.χλμ., μέγιστο βάθος 70 μ. και βρίσκεται σε υψόμετρο 540 μέτρων. Περιβάλλεται από τα όρη Βέρνο, Βόρας και Βέρμιο και αποτελεί το χαμηλότερο σημείο του συμπλέγματος των λιμνών Ζάζαρης, Χειμαδίτιδας και Πετρών, των οποίων δέχεται τα νερά μέσα από σύστημα διωρύγων και σήραγγας.
Οι απόκρημνες όχθες της αποτελούν ιδανικό καταφύγιο για πλήθος άγριων πουλιών, όπως οι ασπροπάπηδες, οι αετογερακίνες, καθώς και για το παγκοσμίως απειλούμενο κιρκινέζι. Στο τμήμα της λίμνης που ανήκει στον δήμο Αμυνταίου, τα χωριά που βρίσκονται κοντά στη λίμνη είναι ο Άγιος Παντελεήμονας και η Βεγόρα, ενώ στο τμήμα της λίμνης που ανήκει στον δήμο Έδεσσας, τα χωριά Άρνισσα, Περαία, Νέος Άγιος Αθανάσιος και Άγιος Αθανάσιος.
Πετρών
Η λίμνη Πετρών βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τη λίμνη Βεγορίτιδα, σε υψόμετρο 560 μέτρων και έχει έκταση 12,6 τ.χλμ. Είναι μια όμορφη και ήσυχη λίμνη που σφύζει από ζωή. Παρόλο που είναι σχετικά μικρή, η λίμνη Πετρών αποτελεί καταφύγιο ζωής για πολλά πουλιά μεταξύ των οποίων και ορισμένα σπάνια όπως η λαγγόνα. Μαζί με τη γειτονική της Βεγορίτιδα ανήκει στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα τα νερά της λίμνης συχνά παγώνουν, δημιουργώντας ένα μοναδικό σκηνικό. Τα χωριά που βρίσκονται κοντά στη λίμνη είναι οι Πέτρες (στη δυτική όχθη της λίμνης), ο Άγιος Παντελεήμονας (ανατολικά της λίμνης, στη δυτική όχθη της λίμνης Βεγορίτιδας), η Κέλλη (βόρεια της λίμνης) και το Αμύνταιο (νότια της λίμνης).
