Ταξιδεύουμε στην Πομπηία, την εντυπωσιακή πόλη όπου ο χρόνος σταμάτησε χιλιάδες χρόνια πριν.
Ένας από τους πιο εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της Ευρώπης, η Πομπηία αποτελεί μια εμπειρία που μένει αξέχαστη σε κάθε επισκέπτη. Μια πόλη της νότιας Ιταλίας, πολύ κοντά στη δημοφιλή Νάπολη, χτισμένη τον 8ο αιώνα π.Χ. από τους Όσκους, που έζησε μεγάλη άνθιση αλλά και μεγάλη πτώση.
Σε ιδανική τοποθεσία στους πρόποδες του Βεζούβιου, με πολύ καλό κλίμα, η Πομπηία μετατράπηκε πολύ γρήγορα εκείνη την εποχή σε σπουδαίο θέρετρο της αρχαίας Ρώμης. Ήταν μια πόλη γεμάτη ζωή, με εξοχικές επαύλεις πλούσιων Ρωμαίων, στολισμένες με σημαντικά έργα τέχνης και κειμήλια. Ωστόσο, όλα σκοτείνιασαν τον Αύγουστο του 79 μ.Χ. με την έκρηξη του Βεζούβιου και τη λάβα που έθαψε ολόκληρη την πόλη και την έκανε στάχτη.
Σήμερα, η Πομπηία μοιάζει παγωμένη στον χρόνο, σε εκείνη την ημέρα της καταστροφής. Στους δρόμους που διασώθηκαν από τη στάχτη θα συναντήσετε τις αρχαίες βίλες, τα θέατρα και τα λουτρά, που μαρτυρούν την καθημερινότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας περίπου 2.000 χρόνια πριν. Αν είναι η πρώτη σας επίσκεψη στην Πομπηία, καλό είναι να οργανωθείτε ώστε να ανακαλύψετε τα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Τα αξιοθέατα της Πομπηίας
Με την επίσκεψη στην Πομπηία, ξεκινά ένα ταξίδι στο μακρινό παρελθόν. Η έκρηξη του Βεζούβιου, εκτός από την Πομπηία, έθαψε κάτω από την τέφρα το Αρχαίο Ερκολάνο, καθώς και αρκετούς άλλους γειτονικούς οικισμούς. Την έκρηξη περιέγραψε ο Πλίνιος ο Νεότερος, που ήταν αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής. Η καταστροφή της Πομπηίας μαγνητίζει τη φαντασία του κόσμου όχι τόσο για τη δυσοίωνη ιστορία της, όσο για την απίστευτη διατήρηση της πόλης.
Οι πρώτες ανακαλύψεις έγιναν τυχαία στα μέσα του 16ου αιώνα, κατά τις εργασίες για την κατασκευή του υπόγειου υδραγωγείου της πόλης Τόρρε Αννουντσιάτα που βρίσκεται εκεί κοντά. Οι συστηματικές ανασκαφές ξεκίνησαν επίσημα γύρω στο 1750 και από τότε μέχρι και σήμερα έρχονται στο φως νέες ανακαλύψεις συνεχώς, παράλληλα με τη συντήρηση όσων αντικειμένων έχουν βρεθεί ανά τα χρόνια.
Το ένα τρίτο της αρχαίας πόλης εξακολουθεί να βρίσκεται κρυμμένο κάτω από τα ηφαιστειακά συντρίμμια, αλλά έχουν αναδυθεί δρόμοι και πλατείες, αγορές, ναοί, θέατρα και λουτρά που αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας ολόκληρης της Ιταλίας. Εκείνη την ημέρα, μαζί με την πόλη θάφτηκαν και οι κάτοικοί της, με τον ακριβή αριθμό των χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονταν εκεί να μην έχει επιβεβαιωθεί ακόμα.
Στην ουσία η πόλη της Πομπηίας αποτελεί ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο. Ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα που θα συναντήσετε στην Πομπηία είναι το μεγαλοπρεπές αμφιθέατρο, που χωράει 15.000-20.000 θεατές. Εκεί πραγματοποιούνταν οι μονομαχίες και οι παραστάσεις της πόλης και σε αντίθεση με τα άλλα ρωμαϊκά αμφιθέατρα, το συγκεκριμένο δεν διαθέτει υπόγειο τμήμα. Ο ναός του Απόλλωνα είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κτίσματα της πόλης, όπως και η Οικία του Μενάνδρου (Casa del Menandro), ένα πλούσιο αρχοντικό που προσφέρει μια μοναδική ματιά στην πολυτελή ζωή της αρχαίας Ρώμης, με περίτεχνη αρχιτεκτονική, διακοσμητικά στοιχεία και μια εκτεταμένη συλλογή αντικειμένων καθημερινής ζωής.
Η καρδιά της πόλης ήταν η φημισμένη Αγορά (Forum) με φόντο τον Βεζούβιο, που αποτελούσε το κέντρο του εμπορίου, της πολιτικής, του πολιτισμού και της θρησκείας. Εκεί θα αποκτήσετε μια ενδιαφέρουσα εικόνα για τη ρωμαϊκή δημόσια ζωή στο κέντρο της Πομπηίας, αλλά και για την αρχιτεκτονική της εποχής που αντανακλάται στα κτίρια της Αγοράς. Επίσης, θα δείτε τα γύψινα εκμαγεία των θυμάτων από την έκρηξη του ηφαιστείου. Η Villa dei Misteri είναι ενδεχομένως η πιο εντυπωσιακή βίλα, με τον διάσημο διονυσιακό τοιχογραφικό κύκλο που θυμίζει κινηματογραφική οθόνη, όπως και το Lupanario (πορνείο), που είναι γνωστό για τις ερωτικές τοιχογραφίες.
Το 2024 υπήρξε μια νέα ανακάλυψη, καθώς οι ανασκαφές έφεραν στο φως μια επιβλητική αίθουσα δεξιώσεων, με τοιχογραφίες που αφορούν σε θέματα εμπνευσμένα από τον Τρωικό Πόλεμο και απεικονίζονται η Ελένη και ο Πάρης. Στις αρχές του 2025 ανακαλύφθηκε ένα πολυτελές συγκρότημα λουτρών που είχε τη δυνατότητα να φιλοξενήσει μέχρι και 30 καλεσμένους. Στην περιοχή Insula dei Casti Amanti, θα δείτε τις ανασκαφές που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η καλύτερη εποχή για να επισκεφθείτε την Πομπηία
Ο αρχαιολογικός χώρος της Πομπηίας είναι ανοιχτός καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, με πάνω από τρία εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Ωστόσο, η καλύτερη περίοδος για να τον επισκεφτείτε είναι την άνοιξη και το φθινόπωρο. Τους καλοκαιρινούς μήνες η ζέστη είναι πολύ έντονη, όπως και η πολυκοσμία. Τον χειμώνα είναι πιο ήσυχη περίοδος, αλλά είναι πιο βροχερά και χρειάζεται να φοράτε ζεστά ρούχα. Οι καλύτερες ώρες για να απολαύσετε την περιήγηση είναι νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα ώστε να μην συναντήσετε πολλά τουριστικά γκρουπ.
Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε
Η περιήγηση στην Πομπηία θα σας πάρει τουλάχιστον τρεις με τέσσερις ώρες. Μέσα σε λίγες ώρες μπορείτε να περάσετε από τα αξιοθέατα και να πάρετε μια καλή γεύση από τον αρχαιολογικό χώρο. Ωστόσο, αξίζει να αφιερώσετε περίπου μια μέρα ώστε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία και τη διαβίωση των κατοίκων. Αν ο χρόνος σας είναι περιορισμένος, προτιμήστε να μπείτε από την είσοδο της Piazza Anfiteatro και να κατευθυνθείτε κατευθείαν προς την Αγορά. Αν επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Πάρκο τις περιόδους αιχμής, καλύτερα να κλείσετε από πριν το εισιτήριό σας.
Πώς να πάτε
Από τη Νάπολη με το αυτοκίνητο η διαδρομή διαρκεί περίπου 30 λεπτά και υπάρχουν πάρκινγκ στην περιοχή. Μια επιλογή που προτιμούν αρκετοί είναι το τρένο με αφετηρία τον σταθμό Piazza Garibaldi στη Νάπολη και τελικό σταθμό Pompei Scavi Villa Dei Misteri, που διαρκεί περίπου 40 λεπτά. Η κύρια είσοδος είναι η Porta Marina, αλλά αυτή με τη λιγότερη πολυκοσμία είναι η Piazza Anfiteatro.
