Οι έντονες γεωλογικές μεταβολές στην ελληνική επικράτεια, αλλά και σε όλον τον χώρο της Μεσογείου, είχαν κάποιες φορές ως αποτέλεσμα την καταβύθιση ολόκληρων οικισμών. Οι βυθισμένες αυτές πολιτείες μας καλούν ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες να τις γνωρίσουμε και να μαγευτούμε κολυμπώντας ή βουτώντας ανάμεσα σε δρόμους και μνημεία μια στεριάς που αποφάσισε να γίνει θάλασσα!
Στον ελλαδικό χώρο από την προϊστορική εποχή ως την πρώιμη βυζαντινή πάμπολλες αρχαίες περιοχές βρέθηκαν να «κοιμούνται» κάτω απ’ τις γαλάζιες θάλασσες!
Βυθισμένες πολιτείες
Ξεκινήστε την περιπλάνησή σας από τη νότια Εύβοια, όπου στο ακρωτήριο του Καφηρέα υπάρχει ο οικισμός Αρχάμπολη ή Χαρχάμπολη, όνομα που πιθανόν αποτελεί παραφθορά των λέξεων «Αρχαία Πόλη». Από τα απότομα βράχια βλέπει κανείς ξεκάθαρα στα ρηχά νερά τμήματα του αρχαίου οικισμού που έχει βυθιστεί, δημιουργώντας ένα εξαίρετο τοπίο, το οποίο σας συνιστούμε να επισκεφθείτε.
Στην Αττική, η Πουνταλέζα του Λαυρίου, ένας οικισμός παραθαλάσσιος του αρχαίου Δήμου Σουνίου, έχει βυθιστεί μερικώς, όπως αντίστοιχα στη Θράκη, το Λιμάνι των Αβδήρων.
Στην Πελοπόννησο επίσης θα συναντήσετε πολλές βυθισμένες πολιτείες, όπως το Σαλάντι της Αργολίδας και τον πανέμορφο οικισμό της Μεθώνης, βυθισμένος λόγω σεισμού.
Στο Παυλοπέτρι της Λακωνίας κοιμάται κάτω από τον βυθό η πόλη των Βοιών, την οποία την αναφέρει ο Παυσανίας στα Λακωνικά. Έχει αναγνωριστεί ως η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο. Ποντίστηκε τον 4ο μΧ. αιώνα από σεισμό.
Το μέγεθος του σεισμού συντέλεσε στο φαινόμενο της αμμοποίησης του παραθαλάσσιου εδάφους μετατρέποντας τεράστια έκταση εδάφους, σε μια στιγμή, σε κινούμενη άμμο. Αποτέλεσμα αυτού του γεωλογικού φαινομένου ήταν και η αποκοπή της γης της χερσονήσου Όνου Γνάθος και η δημιουργία της σημερινής Ελαφονήσου!
Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει θραύσματα αντικείμενων καθημερινής χρήσης όπως αγγεία μαγειρέματος, είδη κεραμικής, στάμνες, αποθηκευτικά αγγεία και περίτεχνα αγγεία πόσης, που πιθανόν να τα φύλαγαν για την φιλοξενία υψηλών καλεσμένων ή χρησιμοποιούνταν για προσφορές προς τους θεούς.
Εισαγόμενα αγγεία προέρχονταν από όλη την ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και την Μινωική Κρήτη. Αλλά και η κοντινή πόλη Πλύτρα επίσης βυθίστηκε, δημιουργώντας ένα μοναδικό υποθαλάσσιο τοπίο. Βρισκόταν 3 μέτρα ψηλότερα απ’ την επιφάνεια της θάλασσας ενώ σήμερα κρύβεται 7 μέτρα κάτω από αυτήν.
Αυτές και πολλές άλλες πολιτείες, γεμάτες ζωή και δόξα κάποτε, αποτελούν τώρα ένα μυθικό σκηνικό, στο οποίο νομίζει κανείς πως κατοικούν γοργόνες και πλάσματα της φαντασίας. Οι πολιτείες του βυθού, γεμάτες μυστήριο και σαγήνη, περιμένουν μέσα στην γαλάζια σιγαλιά τους τολμηρούς εξερευνητές!
